Thiếu máu thiếu sắt

Thiếu máu thiếu sắt là một bệnh rất hay gặp, nhất là ở phụ nữ. Bệnh do cơ thể không nhận được đủ lượng sắt cần thiết để tạo hemoglobin, một chất trong hồng cầu và giúp hồng cầu thực hiện chức năng vận chuyển oxi.

Dấu hiệu và triệu chứng

Nhìn chung, thiếu máu thường gây ra mệt mỏi, da xanh tái, yếu, khó thở, đau đầu, chóng mặt, bàn tay bàn chân lạnh. Các triệu chứng khác có thể gồm:

· Lưỡi bị viêm hoặc đau

· Móng tay giòn dễ gãy

· Thèm muốn kì quặc những đồ ăn không có chất dinh dưỡng, như nước đá, đất bẩn hoặc tinh bột.

· Chán ăn, nhất là trẻ em

· Một số người còn bị hội chứng chân bồn chồn - cảm giác kiến bò khó chịu ở chân nói chung chỉ giảm khi cử động chân.

Nguyên nhân

· Mất máu. Mất máu có thể do kinh nguyệt, do nhiễm giun móc, chảy máu ổ loét đường tiêu hóa, xuất huyết dạ dày do dùng thuốc, khối u thận hoặc bàng quang, polyp đại tràng, ung thư đại trực tràng hoặc u xơ tử cung có thể gây thiếu máu thiếu sắt

· Thiếu sắt trong chế độ ăn. Thịt, trứng, sữa là những thực phẩm giàu sắt. Nếu ăn quá ít những thực phẩm có chứa sắt thì dần dần cơ thể sẽ bị thiếu sắt.

· Không hấp thu được sắt. Sắt trong thức ăn được hấp thu vào máu ở ruột non. Một số bệnh ở ruột non như bệnh Crohn hoặc bệnh tiêu chảy mỡ có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu sắt. Một số thuốc, như thuốc ức chế bơm proton, cũng ảnh hưởng đến khả năng này.

· Thai nghén. Phụ nữ có thai rất dễ bị thiếu máu thiếu sắt do cần dự trữ sắt để phục vụ cho việc tăng lượng máu của người mẹ và để toạ hemoglobin cho thai nhi.

Xét nghiệm và chẩn đoán

Xét nghiệm chẩn đoán thiếu máu thiếu sắt

· Xét nghiệm máu kiểm tra kích thước và màu sắc của hồng cầu.

· Xét nghiệm hematocrit

· Xét nghiệm ferritin trong máu

Xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân

· Nội soi giúp phát hiện chảy máu ở đường tiêu hóa

· Soi trực tràng nhằm loại trừ nguyên nhân gây chảy máu ở đường tiêu hóa dưới.

Điều trị

· Bổ sung sắt thông qua tăng cường các thực phẩm giàu sắt trong chế độ ăn và uống viên sắt.

· Điều trị nguyên nhân gây chảy máu, như:

· Dùng thuốc tránh thai để làm giảm lượng máu kinh nguyệt

· Kháng sinh và các thuốc khác để điều trị loét tiêu hóa

· Phẫu thuật cắt bỏ polyp, khối u hoặc u xơ gây chảy máu

· Trong trường hợp thiếu máu thiếu sắt nặng, truyền máu có thể giúp thay thế nhanh chóng lượng sắt và hemoglobin

Phòng bệnh

Có thể phòng ngừa thiếu máu thiếu sắt bằng cách ăn nhiều những thực phẩm giàu sắt trong một chế độ ăn cân đối, nhất là với những người có nhu cầu về sắt cao, như trẻ em, phụ nữ đang trong kì kinh nguyệt và thai nghén. Sắt từ thực phẩm có nguồn gốc động vật dễ hấp thu hơn sắt có nguồn gốc thực vật.

Có thể tăng lượng sắt hấp thu của cơ thể bằng cách uống nước cam hoặc nước chanh khi ăn thực phẩm có chứa sắt. Vitamin C trong nước cam chanh giúp cơ thể hấp thu sắt tốt hơn.